Kayısı üreticileri birlik kuramadıkları için Çin gibi ülkeler ucuz ürünle ihracat pazarlarını ele geçiriyor. Kayısı üreticisi, birlik kurarak rakiplerle mücadele etmek istiyor.
Dünya kuru kayısı üretiminin yüzde 70’ini tek başına gerçekleştiren, 8 milyon kayısı ağacının bulunduğu Malatyalı kayısı üreticileri klasik ihracat pazarlarını yeni yeni ortaya çıkmaya başlayan rakip ülkelere kaptırma endişesi yaşıyor. Çin, İran, Özbekistan, Tacikistan gibi ülkeler, daha kalitesiz ürün yetiştirmelerine rağmen daha ucuza sattıkları için ihracat pazarlarında Türkiye’nin rakibi oluyorlar. Üreticiler, bu ülkelerin Türkiye’nin ihraç ettiği kayısının 3’te biri oranında düşük fiyatla mal vermeye başladığını belirterek, “Ürünler kalitesiz, meyveler etsiz olmasına karşın fiyat avantajı nedeniyle tercih ediliyor. Türkiye’de üreticiler olarak birlik kuramadığımız için alıcının baskın olduğu bir pazara mahkum oluyoruz” dedi.
İHRACAT 38 YILDA 38 KAT ARTTI
Üreticiler, diğer ülkelerde üretimin arttığını belirterek, “Bu
kayısıların besin değeri, tadı ve kuru madde oranı Malatya kayısısının
yanında çok düşük kalitede kalıyor. Ancak Çin, İran, Özbekistan,
Tacikistan gibi ülkelerde üretim maliyetleri düşük, o nedenle de çok
ucuza satıyorlar. Bu durum zamanla Malatya kayısısı ihracatını tehdit
edecek şekilde tehlike sinyalleri veriyor. Coğrafi ürün işaretini ön
planda tutup, etkin tanıtım ve organizasyonlarla farkındalık
yaratılmalı” diye konuştu. 1980’de ton fiyatı 2 bin 851 dolardan, 8 bin
265 ton kuru kayısı ihracatı yapılırken, 2018’de üretim ve ihracat
miktarı artmasına karşın ihracat fiyatı düştü. 2018’de kuru kayısının
ton fiyatı 2 bin 700 dolara geriledi. 2018’de yapılan ihracat miktarı
ise 93 bin 600 ton oldu. Yani 38 yılda kuru kayısı ihracatı 38 kat
artarken fiyat aynı noktada kaldı.
